کود سبز و ارگانیک چه کودهایی هستند؟

کودهای سبز

کودهای سبز گیاهانی هستند که آنها را کاشته، سپس به جای تولید محصول یا استفاده زینتی، برای اصلاح خاک به زمین بر می‌گردانند. از ویژگی‌های خوب آنها تثبیت ازت، شاخ و برگ متراکم برای کاهش رشد علف‌های هرز و ریشه‌های متراکم یا نفوذی است. بسیار مناسب اصلاح خاک‌های سنگین و خاک‌های سبک می‌باشد.

علت کشت کود سبز

افزودن به غذای گیاه: شبدرها و کودهای سبز وابسته به آنها، ماده ازت را که یک ماده غذایی مهم گیاهی است از هوا جذب نموده در گره‌های ریشه‌های خود ذخیره  می‌سازند. با زیر خاک کردن کود سبز و پس از پوسیدن ان، گیاه از این ماده استفاده می‌کند. سایر کودهای سبز، مواد معدنی را از اعماق خاک جدب و آن‌ها را جهت مصرف گیاهان محصول بعدی دارای ریشه‌های سطحی، به سطوح بالاتر می‌آورند.

حفاظت از خاک: کودهای سبز خاک را از فشردگی در اثر باران سنگین، به خصوص در اراضی رسی حفط می‌کنند. همچنین مواد غذایی را از خاک پاک می‌کنند. در نتیجه، از شسته شدن مواد غذایی توسط باران جلوگیری و پس از پوسیدن آن را به خاک بر می‌گردانند.

اصلاح ساختمان خاک: برای مثال، چاودار زمستانی با دارا بودن مجموعه ریشه‌های ظریف متراکم، خاک سنگین را با باز کردن بافت آن اصلاح کرده و به خاک‌های سبک از طریق در آمیختن با ذرات خاک، در نگهداری اب کمک می‌کند

خفه کردن علف‌های هرز: کودهای سبز به سرعت جوانه زده، به زودی رشد می‌کنند‌ و بوته‌های علف‌های هرز را در زمین لخت خفه می‌کنند.

کنترل آفات: قورباغه‌ها، سوسک‌ها و سایر شکارگران آفات، پوشش خنک و مرطوب حاصل از کود سبز را دوست دارند. برخی از آفات با کشت کود سبز در بین محصول غذایی، دچار سردرگمی می‌شوند.

استراحت دادن به زمین: برای دادن استراحت به زمین، در آن کود سبز با مدت رشد طولانی بکارید و بگذارید تا یک فصل کامل رشد کند. این کار باعث می‌شود که زمین از خاک‌ورزی مستمر نجات یافته و با کمی تلاش، حاصلخیزی و ساختمان آن اصلاح شود.

انتخاب یک کود سبز

انتخاب نوع گیاه به عنوان کود سبز، به هدفی که دارید، طول مدت لازم برای تحت پوشش قرار گرفتن زمین، آنچه قبلا کشت شده و آنچه بعد کاشته خواهد شد، زمانی از سال و نوع خاکی که دارید، بستگی دارد.

• با استفاده از سوالات زیر میتوان کود سبز مناسب را انتخاب کرد:
• کی بذر بکاریم؟ انتخاب واریته‌های مقاوم برای زمستان گذرانی
• چه مدتی باید کود سبز رشد کند؟ بعضی از گیاهان زودتر می‌رسند
• بعد از کود سبز چه بکاریم؟ چاودار زمستانه به مدت چند هفته پس از برگرداندن آن در خاک، مانع جوانه زدن بذر می‌شود. پس بهتر است آن را قبل از گیاهان دانه ریز نکاریم. از سوی دیگر،یک کود سبز خانواده بقولات؛ از قبیل شبدر یا ماشک زمستانه، ازت را در خاک تثبیت می‌کند.
• چه واریته‌ای بیشتر از همه مناسب خاک باغ است؟

با داشتن این اطلاعات می‌توان یک کود سبز مناسب را انتخاب کرد.

زمان دفن کود سبز

بهتر از چند هفته مانده به زمان کشت بذر گیاه اصلی، کود سبز در زمین دفن شود. به طور معمول اول بهار وقتی که از کودهای سبز در طول زمستان استفاده شده، زمان مناسبی است. بگذارید تا به فاصله یک هفته تا یک ماه یا بیشار شاخ و برگ‌ها تجزیه شده و خاک قبل از استفاده دوباره نشست کند.

هرچه گیاهان جوان‌تر و خاک گرم‌تر باشد، به همان میزان زودتر می‌توان کود سبز را دفن کرد.

کودهای ارگانیک

کودهای ارگانیک منشا گیاهی، دامی یا معدنی دارند. مواد غذایی موجود در آنها آهسته و در طول مدتی از زمان، با تجزیه توسط میکروارگانیسم‌ها آزاد می‌شوند. این آزاد شدن تدریجی مواد غذایی عموما برای گیاهان از تثبیت سریع کودهای شیمیایی بهتر است و از رشد سریع که ممکن است باعث حساس شدن گیاهان به حمله حشرات و یخبندان دیررس بهاره شود، جلوگیری می‌کند.

برخی کودهای ارگانیک مانند پودر جلبک دریایی انواع مختلفی از مواد غذایی گیاهی را فراهم می‌سازند. بقیه مواد مانند سنگ فسفات مواد اختصاصی تری هستند. چون منشا همه این مواد طبیعی است، مقدار متفاوتی از عناصر کم مصرف و پرمصرف هم دارند.

بدیهی است که در مواقع تهیه کود به خصوص محصولات دامی، لازم است نکات مهم بهداشتی را رعایت کنید.

برخی از کودهای ارگانیک

• پودر استخوان، رشد ریشه را زیاد می‌کند. از آن قبل از کشت درختچه‌ها، درختان میوه و سایر گیاهان چندساله  استفاده کنید.
• کودهای گیاهی، این کود ها شامل یونجه و سویا برای تغذیه سبزی‌ها می‌باشند.
• پودر سویا، منبع نیتروژن زیاد است. از آن در اراضی فقیر به عنوان پوشش اصلی برای بستر سبزی‌های یکساله استفاده می‌کنند.
• پودر جلبک دریایی، به تشکیل هوموس در خاک کمک می‌کند. از آن در بستر حیوانات، درختان میوه، درختچه‌های و چمن‌ها استفاده کنید.
• سنگ فسفات برای اصلاح کمبود فسفر به کار می‌رود.
• پتاس باغی ارگانیک در طول یک فصل از خود پتاس آزاد می‌کند. از آن برای تغذیه میوه‌ها و سبزی‌ها استفاده می‌شود.
• جیپسوم بدون تغییر PH، کلسیم خاک را تامین می‌کند.

تعدادی از کودهای موجود در فروشگاه‌های کشاورزی ارگانیک هستند به عبارتی منشا و مواد اولیه تولید این نوع محصولات گیاهی است، برای مثال محصولات شرکت فیوچرکو بایوساینس.

سوالات متداول درباره کود سبز و ارگانیک

۱) کود سبز چه کودی است؟

کودهای سبز گیاهانی هستند که آنها را کاشته، سپس به جای تولید محصول یا استفاده زینتی، برای اصلاح خاک به زمین بر می‌گردانند. از ویژگی‌های خوب آنها تثبیت ازت، شاخ و برگ متراکم برای کاهش رشد علف‌های هرز و ریشه‌های متراکم یا نفوذی است. بسیار مناسب اصلاح خاک‌های سنگین و خاک‌های سبک می‌باشد.

۲) به چه کودهایی کود ارگانیک می‌گویند؟

کودهای ارگانیک منشا گیاهی، دامی یا معدنی دارند. مواد غذایی موجود در آنها آهسته و در طول مدتی از زمان، با تجزیه توسط میکروارگانیسم‌ها آزاد می‌شوند. این آزاد شدن تدریجی مواد غذایی عموما برای گیاهان از تثبیت سریع کودهای شیمیایی بهتر است و از رشد سریع که ممکن است باعث حساس شدن گیاهان به حمله حشرات و یخبندان دیررس بهاره شود، جلوگیری می‌کند.

منبع: کتاب باغبانی ارگانیک، ترجمه حسین رادنیا، انتشارات DK، چاپ اول