آفت‌های درخت انجیر

یکی از مسائل عمده درختان انجیر در باغ‌ها و تک درخت‌های انجیر در باغچه‌ها و منازل، ریزش میوه‌ها قبل از رسیدن است. عدم تلقیح گل‌ها توسط زنبور بلاستوفاگا یکی از عوامل ریزش می‌باشد.

زنبور بلاستوفاگا دارای سه نسل در سال است و سیکل زندگی آن در روی میوه‌های انجیر وحشی سپری می‌شود. باغداران در اواسط خردادماه همزمان با ظهور زنبورهای نسل دوم، از میوه‌های وحشی بهار جهت تلقیح میوه‌های خوراکی استفاده می‌کنند.

انجیر بر نوعی میوه نارس و سبز است. دربهار از درختان نوعی انجیر به نام انجیرکوهی (Ficus carica) که بیشتر در دامنه کوه ها و جنگل‌ها می‌رویند جمع‌آوری شده و برای میوه دادن بیشتر درختان انجیر دانه دار و جلوگیری از ریزش، آنها را به نخ می‌کشند و به شاخه‌های درخت آویزان می‌کنند.

این زنبورهنگام خروج از میوه‌های انجیر وحشی آلوده به دانه‌های گرده بوده و در تلاش برای داخل شدن به میوه انجیر خوراکی بوده و موجب تشکیل میوه خوراکی می‌گردد.

متاسفانه این زنبور مفید توسط زنبوری از خانواده Torymidae به نام philotrypeysis caricae پارازیته می‌شود.

پروانه برگخوار انجیر (Ocnerogvia Amanda)

لارو این پروانه به شدت روی این درخت فعالیت داشته و از برگ‌ها تغذیه می‌کند. حشره کامل نر آن ۲۵ تا ۳۵ میلیمتر، بالهای جلویی قهوه‌ای تیره و بال عقب نارنجی رنگ است. ماده‌ها بزرگتر، ۳۵ تا ۴۵ میلیمتر، رنگ حشره ماده خاکستری مایل به قهوه٬ای ولی بالهای عقبی کم رنگتر از بالهای جلویی است. تخم‌های این حشره گرد و قطر آن ۳/۱ میلیمتر و رنگ خاکستری مایل به نقره‌ای است.

لارو پوشیده از دسته موهای بلند به رنگ خاکستری همراه با نقش و نگار قهوه‌ای است. طول لارو در سن آخر به ۲۵ تا ۳۵ میلیمتر می۲رسد. شفیره به رنگ خاکستری و از موهای ظریفی پوشیده شده است. طول شفیره ۱۲ تا ۱۴ میلیمتر است.

مبارزه با پروانه برگخوار

• لاروهای این آفت همزمان با غروب آفتاب از پناهگاه‌های خود خارج شده و برای تغذیه به سمت درخت حرکت می‌کنند.

تغذیه لاروها در ساعات اول شب بسیار زیاد ولی این میزان با گذشت شب رو به کاهش است و در اخرین ساعت از تاریکی شب، لاروها به پناهگاه‌های خود باز میگردند. بنابراین میتوان اقدامات زیر را انجام داد.

۱-پیچیدن گونی و مقوا بدون استفاده یا با استفاده از سموم بدور شاخه‌های آلوده

۲-استفاده از سموم دور شاخه‌های آلوده

۳-استفاده از سموم به صورت پودر پاشی دور طوقه

۴-سمپاشی زیر درختان و پیچیدن پلاستیک در اطراف تنه درختان آلوده را انجام داده که از بین آنها استفاده از سموم به صورت پودرپاشی دور طوقه و بستن پلاستیک به دلیل تاثیر بیشتر و عدم نیاز به آب و سم پاش بهتر از بقیه روشهاست.

• تغذیه لاروها در ساعات اول شب بسیار زیاد ولی این میزان با گذشت شب رو به کاهش است. استفاده از پارازیتوئیدها جهت از بین بردن تخم‌های این آفت

شپشک ستاره‌ای انجیر (Ceroplastes rusci)

این شپشک اولین بار در ایران روی شاخه‌های انجیر در استهبان مشاهده شد. شکل خارجی این شپشک مدور و نیم کروی است. بدن آن از هشت صفحه منظم احاطه شده که در وسط هریک از آنها لکه سفید رنگی مشاهده می‌شود. شپشک نر دارای بدن قرمز و دوبال سفیدرنگ است.

مبارزه با شپشک ستاره‌ای

• برگهای خزان شده به دلیل آلودگی به پوره‌های نسل زمستان گذران جمع آوری و در اوایل بهار زمین باغ شخم زده شود.
• در اواخر زمستان سرشاخه‌های آلوده به آفت را میتوان قطع و سپس معدوم نمود.
• مبارزه شیمیایی به دلیل فعالیت زنبور مفید بلاستوفاگا ونقش ارزنده دشمنان طبیعی توصیه نمی‌شود.

کنه تارتن انجیر (Eotetranychus hirsti)

وجود کنه برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۶۵ روی انجیر ورامین و گرمسار مشاهده شد. رنگ عمومی کنه، زرد روشن و در اواخر فصل به رنگ نارنجی در می‌آید. کنه ماده بیضی شکل و نرها کشیده و کوچکتر از ماده است. تخم‌ها به رنگ روشن و کروی هستند.

مبارزه با کنه تارتن

• مبارزه شیمیایی در صورت لزوم به وسیله کنه کش در اواخر دهه اول تیرماه

مگس انجیر (Carpolonchea aristella)

لارو این مگس از گوشت میوه تغذیه و دالانهایی در گوشت و پوست ایجاد می‌کند و میوه‌های آلوده دچار ریزش می‌شوند. این آفت زمستان را به صورت شفیره در اعماق ۵ تا ۱۰ سانتیمتری خاک طی می‌کند. این آفت در انجیرکاری‌های دیم به ندرت دیده می‌شود.

یکی از بهترین راه‌های مبارزه با این آفت مبارزه مکانیکی از طریق جمع‌آوری میوه‌های آلوده ریخته شده پای درخت و سوزاندن آن‌ها است.

سوالات متداول درباره آفت های درخت انجیر

۱) آفت های درخت انجیر کدام اند؟

پروانه برگ خوار، شپشک ستاره ای، کنه تارتن، مگس انجیر.

۲) چگونه میتوان پروانه برگخوار را کنترل کرد؟

-لاروهای این آفت همزمان با غروب آفتاب از پناهگاه‌های خود خارج شده و برای تغذیه به سمت درخت حرکت می‌کنند. تغذیه لاروها در ساعات اول شب بسیار زیاد ولی این میزان با گذشت شب رو به کاهش است و در اخرین ساعت از تاریکی شب، لاروها به پناهگاه‌های خود باز میگردند. بنابراین میتوان اقدامات زیر را انجام داد.

۱-پیچیدن گونی و مقوا بدون استفاده یا با استفاده از سموم بدور شاخه‌های آلوده

۲-استفاده از سموم دور شاخه‌های آلوده

۳-استفاده از سموم به صورت پودر پاشی دور طوقه

۴-سمپاشی زیر درختان و پیچیدن پلاستیک در اطراف تنه درختان آلوده را انجام داده که از بین آنها استفاده از سموم به صورت پودرپاشی دور طوقه و بستن پلاستیک به دلیل تاثیر بیشتر و عدم نیاز به آب و سم پاش بهتر از بقیه روش‌هاست. -تغذیه لاروها در ساعات اول شب بسیار زیاد ولی این میزان با گذشت شب رو به کاهش است. استفاده از پارازیتوئیدها جهت از بین بردن تخم‌های این آفت.

۳) شپشک ستاره ای چیست؟

این شپشک اولین بار در ایران روی شاخه‌های انجیر در استهبان مشاهده شد. شکل خارجی این شپشک مدور و نیم کروی است. بدن آن از هشت صفحه منظم احاطه شده که در وسط هریک از آنها لکه سفید رنگی مشاهده می‌شود. شپشک نر دارای بدن قرمز و دوبال سفیدرنگ است. برای مبارزه با این شپشک باید: برگهای خزان شده به دلیل آلودگی به پوره‌های نسل زمستان گذران جمع آوری و در اوایل بهار زمین باغ شخم زده شود.در اواخر زمستان سرشاخه‌های آلوده به آفت را میتوان قطع و سپس معدوم نمود.