بیماری گیاهچه میری مرکبات در بیشتر خزانههای بذری مرکبات در شمال و جنوب کشور شیوع دارد و زیان آن زیاد است.
نشانههای گیاهچه میری مرکبات
- پدیدار شدن در سطح خاک روی طوقه گیاهچهها (دان نهالها)
- بافتهای جوان و حساس طوقهی گیاهچهها در سطح خاک فاسد، قهوهای رنگ و گیاهچهها خشک میشود.
- اگر گیاهچه میری بر اثر Rhizoctonia solani باشد، ریشههای گیاهچههای بیمار نیز دچار پوسیدگی میشوند
- بیمارگرهای گیاهچه میری میتوانند موجب پوسیدگی یا فساد جوانههای بذر پیش از سبز شدن هم بشوند که در این حالت درصدی از بذرهای کاشته شده در خزانه سبز نمیشوند.
عامل بیماری گیاهچه میری مرکبات
گیاهچه میری در خزانههای مرکبات بیشتر بر اثر Rhizoctonia solani و گونههایی از قارچهای جنس Phytophthora و Pythium ایجاد میشود. طبق تحقیقاتی در خزانههای بذری نارنج در دزفول عامل این بیماری R.solani از گروه آنازستوموزی تشخیص داده شد. همچنین در خزانه مرکبات جهرم وجود قارچهای R.solani، phytophthora، ph. Nicotianae، Pythium aphanidermatum و fusarium solani جدا و بیماریزایی آنها به اثبات رسیده است.
چرخه بیماری گیاهچه میری مرکبات
بیمارگرهای گیاهچه میری میتوانند به حالت پودهرستی یا تولید اندامهای مقاوم به مدت طولانی در خاک دوام بیاورند. هنگامی که بذر، جوانه روئیده از بذر، یا ریشه و طوقهی گیاهچه در تماس با مایه بیمارگرها قرار گیرند، عفونی شده و بیماری به سرعت در آنها پیشروی میکند. رطوبت زیاد، زهدار بودن خاک و دمای بالا بیماری را تشدید میکند.
از طرفی دمای بالا موجب تشدید رشد گیاهچهها شده و زمان مقاوم شدن گیاهچهها در برابر بیماری را جلو میاندازد. معمولا گیاهچههای مرکبات زمانی که اولین برگ حقیقی روی آنها میروید، در برابر بیماری مقاوم میگردند.
مبارزه با بیماری گیاهچه میری مرکبات
اساس کنترل گیاهچه میری مرکبات بر انتخاب بذر و زمین بکر و سالم، سالمسازی و ضدعفونی خاک خزانهها استوار است. گیاهچهمیری در خاکهایی که بعد از ضدعفونی، مجددا آلوده شوند، نسبت به گیاهچه میری در خاکهای معمولی شدیدتر بروز میکند، زیرا در خاکهای ضدعفونی شده، بیمارگرهای رقیب و هیپرپارازیتها بر اثر ضدعفونی منهدم شدهاند. همچنین نباید خزانههای مرکبات بیش از نیاز آبیاری شود.
سوالات متداول در مورد بیماری گیاهچه میری مرکبات
۱)نشانههای بیماری گیاهچه میری چیست؟
نشانههای این بیماری پدیدار شدن در سطح خاک روی طوقه گیاهچهها (دان نهالها)، بافتهای جوان و حساس طوقهی گیاهچهها در سطح خاک فاسد، قهوهای رنگ و گیاهچهها خشک میشود. اگر گیاهچه میری بر اثر Rhizoctonia solani باشد، ریشههای گیاهچههای بیمار نیز دچار پوسیدگی میشوند.بیمارگرهای گیاهچه میری میتوانند موجب پوسیدگی یا فساد جوانههای بذر پیش از سبز شدن هم بشوند که در این حالت درصدی از بذرهای کاشته شده در خزانه سبز نمیشوند.
۲)بیماری گیاهچه میری در کجا شیوع دارد؟
بیماری گیاهچه میری مرکبات در بیشتر خزانههای بذری مرکبات در شمال و جنوب کشور شیوع دارد و زیان آن زیاد است.
۳)چگونه میتوان بیماری گیاهچه میری را کنترل کرد؟
اساس کنترل گیاهچه میری مرکبات بر انتخاب بذر و زمین بکر و سالم، سالمسازی و ضدعفونی خاک خزانهها استوار است. گیاهچهمیری در خاکهایی که بعد از ضدعفونی، مجددا آلوده شوند، نسبت به گیاهچه میری در خاکهای معمولی شدیدتر بروز میکند، زیرا در خاکهای ضدعفونی شده، بیمارگرهای رقیب و هیپرپارازیتها بر اثر ضدعفونی منهدم شدهاند. همچنین نباید خزانههای مرکبات بیش از نیاز آبیاری شود.
اشکان. م، 1390، بیماریهای مهم درختان میوه در ایران، آییژ،3.