بیماری آنتراکنوز به گروهی از بیماریها گفته میشود که در برگ، میوه و سرشاخه، لکههای زخم مانند و بافت مرده تشکیل میشود و عامل آن قارچهای آسروولدار هستند. این بیماری در بیشتر کشورهایی که لیمو کاشته میشود، شیوع دارد. بیماری آنتراکنوز در مناطق پر باران خسارت بیشتری وارد میکند. بیماری آنتراکنوز لیمو عمانی از مناطق مرکبات خیز جنوب به ویژه میناب، داراب و نواحی اطراف بندرعباس گزارش شده است.
علائم بیماری آنتراکنوز
- این بیماری به گلها، برگهای جوان، سرشاخهها و میوهها حمله میکند.
- آلودگی شدید سرشاخهها منجر به خشک شدن آنها میشود که به همین دلیل بیماری خشکیدگی سرشاخه(wither up) نیز گفته میشود.
- روی برگ لکههای بافت مرده با حاشیه واضح به وجود میآید
- میوههای جوانی که مورد حمله بیماری قرار داشتند، میریزند
- پدیدار شدن لکههای زخم مانند چوب پنبهای بر روی میوههایی که دیرتر به بیماری مبتلا شدند.
نکته:
لکههای ایجاد شده در میوه ممکن است با جوشهای ناشی از بیماری شانکر باکتریایی مرکبات اشتباه گرفته شود. لکهها در شانکر باکتریایی معمولا هالهی زرد رنگ داشته ولی زخمهای ناشی از بیماری آنتراکنوز این هاله را ندارند و در متن زخمهای آنتراکنوز معمولا نقاط سیاه رنگی دیده میشود که آسروولهای عامل بیماری است.
عامل بیماری آنتراکنوز
بیمارگر آنتراکنوز در کشورهای خارج Colletotrichumacutatum J.H. Simmonds تشخیص داده شده است. در ایران شریف، عامل این بیماری را در مناطق جنوبی ایران C.gleosporioides تشخیص داده است.
چرخه بیماری آنتراکنوز
درمورد چرخه بیماری مطالعات دقیقی نشده است، ولی تصور میرود قارچ با کنیدیهای موجود در آسرولهای تشکیل شده در برگها و سرشاخهها زمستان گذرانی کند. بارندگی در انتشار بیماری نقش مهمی دارد. اسپورهای قارچ با قطرات باران همراه با باد منتشر میشود. برای بروز عفونت به حداقل خیسی اندامهای درخت نیاز است. اگر چه این بیماری در مناطقی که شبنم تشکیل میشود نیز بروز میکند.
میوهها و برگهای جوانی که هنوز قطرشان کمتر از ۲ سانتیمتر هستند، مورد حمله قرار میگیرند. در ایران عفونت بیشتر در سرشاخههای درختانی که قبلا تحت تنش عوامل مختلف مانند کم آبی و … قرار داشته و ضعیف شده باشند دیده میشود.
مبارزه با بیماری آنتراکنوز
- کلیه اقدامهایی که منجر به تقویت درختان مرکبات و جلوگیری از ضعف آن میشود(شخم زدن زمین، دادن کود شیمیایی و دامی به اندازه، آبیاری به موقع، هرس شاخههای خشکیده درخت و انهدام آن)
- سمپاشی درختان مرکبات در پاییز یا اواخر زمستان
- استفاده از قارچ کش پس از هرس کردن در کنترل بیماری تا اندازهای موثر است.
سوالات متداول درباره بیماری آنتراکنوز لیمو عمانی
۱) بیماری آنتراکنوز لیموعمانی در کدام مناطق مشاهده شده است؟
بیماری آنتراکنوز لیمو عمانی در بیشتر کشورهایی که لیمو کاشته میشود، شیوع دارد و در ایران در مناطق مرکبات خیز جنوب به ویژه میناب، داراب و نواحی اطراف بندرعباس مشاهده شده است. همچنین این بیماری در مناطق پر باران خسارت بیشتری وارد میکند.
۲) علائم بیماری آنتراکنوز چیست؟
این بیماری به گلها، برگهای جوان، سرشاخهها و میوهها حمله میکند و آلودگی شدید سرشاخهها منجر به خشک شدن آنها میشود که به همین دلیل بیماری خشکیدگی سرشاخه(wither up) نیز گفته میشود. روی برگ لکههای بافت مرده با حاشیه واضح به وجود میآید و میوههای جوانی که مورد حمله بیماری قرار داشتند، میریزند. این بیماری باعث پدیدار شدن لکههای زخم مانند چوب پنبهای بر روی میوههایی که دیرتر به بیماری مبتلا شدند.
۳) چگونه میتوان با بیماری آنتراکنوز مبارزه کرد؟
برای مبارزه با این بیماری کلیه اقدامهایی که منجر به تقویت درختان مرکبات و جلوگیری از ضعف آن میشود(شخم زدن زمین، دادن کود شیمیایی و دامی به اندازه، آبیاری به موقع، هرس شاخههای خشکیده درخت و انهدام آن)، سمپاشی درختان مرکبات در پاییز یا اواخر زمستان و استفاده از قارچ کش پس از هرس کردن در کنترل بیماری تا اندازهای موثر است.
منبع: اشکان. م، 1390، بیماریهای مهم درختان میوه در ایران، آییژ،3.