فروشگاه کشاورزی پارس مرکبات | عرضهکننده انواع کود و سم، کارشناسی فنی باغات و مزارع
نویسنده: پارس مرکبات 
نقش پتاسیم در درختان میوه
پتاسیم مقدار زیادی در در باغات میوه‌ها یافت می‌شود. یکی از وظایف پتاسیم فعال‌سازی آنزیم‌هاست، هرچند مقدار کمی از پتاسیم در مولکول‌های کمپلکس وجود دارد و اکثرا به شکل یونی هستند.
این عنصر در گیاه بسیار متحرک بوده و به آسانی وارد سلول شده و یا از آن خارج می‌شود، اما در مورد برگ‌های پیر قضیه متفاوت است و به آسانی از این نوع برگها برگشت داده نمی‌شود.
پتاسیم در فصل خواب در اندام‌های درختان به صورت چندانی ذخیره نمی‌شود.شدت جذب آن در درختان میوه با شدت رشد رویشی درختان رابطه مستقیم دارد که این میزان در اوایل تابستان به بیشترین میزان خود می‌رسد، در نتیجه با تجمع پتاس در بافت میوه درختان شاهد نقش اساسی این عنصر در رشد میوه‌ها هستیم و کمبود این عضو اندازه میوه را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
از وظایف مهم پتاسیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فعال سازی آنزیم‌های گیاهان: پتاسیم در فعال سازی بیش از 50 آنزیم موثر است و با تغییر در ساختمان پروتئین آنزیم‌ها، موجب فعال شدنشان می‌شود.
- بزرگ شدن سلول‌های گیاهان: تجمع یون پتاسیم در سلول‌های گیاه، پتانسیل اسمزی مورد نیاز برای رشد و بزرگ شدن سلول را فراهم می‌کند.
- باز و بسته شدن روزنه برگ‌های گیاهان: افزایش غلظت پتاس در سلول‌های روزنه، موچب افزایش جذب آب از سلول‌های مجاور و افزایش فشار تورژسانس سلول‌های روزنه شده که باعث باز شدن روزنه‌ها می‌شود. در تاریکی با خروج پتاس از این سلول‌ها و کاهش فشار اسمزی روزنه‌ها بسته می‌شوند
- انتقال مواد فتوسنتزی در آوندهای آبکشی: پتاسیم در ورود ساکارز از برگها به آوندهای آبکشی و سرعت حرکت این مواد در اوندها نقش بسزایی دارد. پتاس در جابه‌جایی نیترات در آوندهای چوبی، ذخیره آن در واکوئل‌ها و احیای نیترات به اسیدهای آلی در برگها دخالت دارد.
- ساختن پروتئین گیاه
- فتوسنتز و تثبیت دی اکسید کربن
علائم کمبود پتاسیم در درختان
علائم کمبود پتاس با زرد شدن نوک و حاشیه برگها شروع و کم کم در سطح برگ گسترده می‌شود.
پیامدهای اصلی کمبود این عنصر در درختان مرکبات : برگ‌های کوچک، شاخه‌های ضعیف، ظاهر فشرده درخت، افزایش حساسیت به سرما و خشکی، کاهش اندازه میوه، پوست خیلی نازک با بافت صاف، ریزش زیادمیوه‌ها قبل از بلوغ و اسیدیته پایین اشاره کرد.
علائم کمبود پتاسیم در اوایل بهار، کاهش رشد رویشی همراه با ریزش شدید برگها در زمان شکوفایی گل است، سرشاخه‌های جدید ضعیف می‌شوند و اتصال آنها به شاخه‌ها سست شده و تمایلبه ریزش پیدا می‌کنند.
در لیموها، کمبود پتاس موجب ایجاد بخش‌های زرد رنگ یا برنزی در قسمت‌هایی از سطح برگ می‌شود که با علائم سبز متمایل به زرد ناشی از کمبود نیتروژن متفاوت است.
پس به طور کلی کمبود پتاسیم باعث کاهش رشد درخت و تشدید ریزش برگها می‌شود، همچنین پوست میوه‌ها ضخیم و بافت میوه خشن می‌شود.
تغییرات ناشی از کمبود پتاس در برگ درختان
کمبود پتاسیم، افزایش چین‌خوردگی، چروکیده شدن و بد شکل شدن برگ، همراه با لکه‌های متمایل به زرد در سطح برگ به دنبال دارد. در پرتقال‌های دارای کمبود پتاس، معمولا برگها دارای لکه‌های زردی می‌شوند و این لکه‌ها به طرف حاشیه برگ توسعه می‌یابند و در مرکز برگ، چندین لکه زرد بزرگ دیده می‌شود.
همچنین با کمبود این عنصر اندازه میوه به شدت کاهش می‌یابد. در برخی موارد، در درختان، کمبود پتاسیم به صورت لکه‌های قهوه‌ای و آفتاب سوختگی در سطح برگها به ویژه در محل‌های آفتابی، ترشح صمغ در شاخه‌های فرعی و تنه درخت ظاهر می‌شود و از علائم دیگر کمبود پتاسیم می‌توان به شکاف خوردن میوه‌ها، چروکیده شدن میوه‌ها و افزایش تعداد نسبی میوه‌های کوچک اشاره کرد.
مواردی از کمبود پتاس در درختان مرکبات
با کمبود پتاس، میزان فتوسنتز برگ کاهش می‌یابد. غلظت زیادنیتروژن و غلظت کم پتاس در برگ موجب افزایش حساسیت درختان به تنش‌های زیستی و غیر زیستی، کاهش تولید کربوهیدارت‌ها، کاهش تشکیل میوه و تشدید ریزش میوه می‌شود.
غلظت نسبتا کم پتاسیم در درختان مرکبات، معمولا موجب کاهش رشد می‌شود، بنابراین با ظهور علائم کمبود پتاس تولید میوه تقریبا به طور جدی کاهش می‌یابد.
عدم مصرف مناسب پتاس باعث بروز علائم کمبودآن در اواخر تابستان و اوایل پاییز می‌شود.
از تاثیرات کمبود این عنصر در درختان میوه می‌توان به کاهش رشد رویشی درختان و قهوه‌ای شدن بافت برگ در کمبود شدید، کاهش استحکام دستگاه آوندی، افزایش حساسیت به تنش خشکی، افزایش حساسیت به تنش سرما، افزایش حساسیت به بیماری‌های قارچی و کاهش زمان انبارداری میوه اشاره کرد.
برطرف کردن کمبود پتاسیم در درختان
با استفاده از کودهای پتاس می‌توان کمبود پتاسیم را در گیاهان برطرف کرد.کودهای پتاسیم متفاوتی در برندهای مختلف به صورت مایع و یا جامد در بازار موجود است که با توجه به نیاز گیاه و زیر نظر کارشناس متخصص می‌توان از طریق آب آبیاری یا محلول پاشی مورد استفاده قرار داد.
کودهای پتاسیم موجود در پارس مرکبات را می‌توانید در وب سایت بخش فروشگاه مشاهده کنید.
سوالات متداول درباره پتاسیم در درختان میوه
۱) نقش پتاسیم در درخت چیست؟
یکی از وظایف پتاس فعال‌سازی آنزیم‌هاست، انتقال مواد فتوسنتزی در آوندهای آبکشی، باز و بسته شدن روزنه برگ‌های گیاهان، با تجمع پتاس در بافت میوه درختان شاهد نقش اساسی این عنصر در رشد میوه‌ها هستیم، فتوسنتز و تثبیت دی اکسید کربن و…
۲) علائم کمبود پتاسیم چگونه بروز می‌کند؟
علائم کمبود پتاس با زرد شدن نوک و حاشیه برگها شروع و کم کم در سطح برگ گسترده می‌شود. پیامدهای اصلی کمبود این عنصر در درختان مرکبات: برگ‌های کوچک، شاخه‌های ضعیف، ظاهر فشرده درخت، افزایش حساسیت به سرما و خشکی، کاهش اندازه میوه، پوست خیلی نازک با بافت صاف، ریزش زیادمیوه‌ها قبل از بلوغ و اسیدیته پایین اشاره کرد.
علائم کمبود پتاس در اوایل بهار، کاهش رشد رویشی همراه با ریزش شدید برگها در زمان شکوفایی گل است و… . به طور کلی کمبود پتاس باعث کاهش رشد درخت و تشدید ریزش برگها می‌شود، همچنین پوست میوه‌ها ضخیم و بافت میوه خشن می‌شود.
