فروشگاه کشاورزی پارس مرکبات | عرضهکننده انواع کود و سم، کارشناسی فنی باغات و مزارع
نویسنده: پارس مرکبات 
در باغداری صنعتی به دلیل نوع تربیت درخت، اجرای برنامه‌های غذایی و اصول مدیریتی متفاوت از کشاورزی سنتی، راندمان تولید میوه به طور چشم گیری افزایش پیدا می‌کند و درخت بارده بیشترین پتانسیل خود را به کار می‌گیرد تا بتواند تمامی میوه‌های خود را به حد کمال رسانده و تحویل باغدار دهد.
یکی از مهمترین مراحل تغذیه‌ای که باید در برنامه غذایی هر باغدار ثبت شود، برنامه فروت ست است.
فروت ست به چه معنی است؟
فروت ست یک عبارت انگلیسی به معنی تنظیم میوه است. تنظیم میوه یعنی تغییراتی که در نهنج گل اتفاق میافتد تا میوه اولیه تشکیل شود. در واقع مرحله شروع تشکیل میوه را فروت ست می‌گویند.
در این زمان تقسیم سلولی (ظرفیت سازی برای رشد) بیشتر از بزرگ شدن سلولی اتفاق میافتد. این همان زمانی است که میوه کوچک است و سرعت رشد بسیار پایینی دارد.
اصطلاحا در ایران به مرحله‌ای که باید جوانه‌ها برای یک فروت ست ایده آل آماده شوند، “فروت ست” می‌گویند و ما هم از همین اصطلاح در این مقاله استفاده کرده‌ایم.
بهترین زمان برای تغذیه گیاهان با کود فروت ست چه زمانی است؟
بر اساس مستندات محققین، به علت کمبود فعالیت ریشه‌ها و کاهش جذب عناصر غذایی در اوایل بهار (Castro, 1995) محلول پاشی در این زمان تاثیر زیادی بر گلدهی و میوه دهی درختان میوه ندارد، درصد عناصری که برای مرحله شروع تشکیل میوه (فروت ست) مصرف می‌شود از طریق ذخایر سال قبل تامین می‌شود و اعمال کود در همان سال تاثیر زیادی در فروت ست سال جاری ندارد.
همچنین در گزارش دیگری بیان شد که بهترین زمان تغذیه درختان میوه برای افزایش ذخایر عناصر، پس از برداشت میوه و قبل از برگریزان است. دقت کنید که این موضوع خیلی از طرف کشاورزان سوال می شود.
این عمل تاثیر بسیار زیادی در فروت ست و تشکیل میوه و کاهش ریزش میوه‌های سال بعد خواهد داشت.
در انتهای فصل و پس از برداشت میوه عملیات تولید و ذخیره سازی همچنان ادامه داشته اما مخازن ذخیره عناصر از میوه به جوانه‌ها تغییر می‌یابد و درخت تمام توان خود را صرف تقویت جوانه ها می‌کند تا در سال آینده گلدهی و میوه دهی مناسبی داشته و ریزش میوه‌ها کاهش یابد.
تغذیه پس از برداشت یک عملیات کلیدی است که باید در برنامه غذایی هر باغبان ثبت شود. در این زمان است که درخت مواد غذایی را از برگ‌ها به سمت جوانه‌ها انتقال می‌دهد.
واقعیت این است که توانایی رشد اولیه جوانه‌ها و تشکیل میوه در بهار وابسته به ذخیره سازی عناصر در سال قبل است.
اما بهترین زمان برای تغذیه فروت ست دقیقا بلافاصله پس از برداشت میوه است. این زمانی است که درخت در فرصت کوتاهی که دارد باید قبل از ریزش برگ‌ها، جوانه‌ها را تقویت کند. دقت داشته باشید که هر چه از زمان برداشت میوه‌ها بگذرد توانایی برگ‌ها برای فعالیت و جذب عناصر کاهش می‌یابد.
در تغذیه پس از برداشت و گل انگیزی برای فصل بعد، درخت فرصت کوتاهی دارد تا قبل از فصل زمستان جوانه‌ها را تقویت کند بنابراین با محلول پاشی کودهای مورد نیاز پس از برداشت به منظور گل انگیزی به درخت کمک می‌کنیم تا مواد غذایی بیشتری را در جوانه‌ها ذخیره کند.
هرچه از زمان برداشت و پس از برداشت میوه‌ها بگذرد توانایی برگ‌ها برای فعالیت و جدب عناصر کاهش می‌یابد پس سعی کنید تغذیه بعد از برداشت مخصوصا استفاده از فروت‌ست به تاخیر نیافتد و میزان سبزینگی برگ ماسب باشد.
چه عناصری برای تغذیه پس از برداشت (فروت‌ست) باید استفاده شوند؟
سه عنصر اساسی که در تغذیه پس از برداشت و گل انگیزی اهمیت بسزایی دارند ازت، روی و بر می‌باشند.همچنین منیزیم، منگنز، آهن و پتاس نیز در تغذیه پس از برداشت موثرند.
عنصر روی از جمله عناصری است که نقش مهمی در رشد و عملکرد درختان دارد، بیدار شدن به موقع جوانه‌های رویشی و زایشی از خواب زمستانه و گرده افشانی بهتر مهمترین نقش این عنصر در درخت است.
عنصر بر، بر یک عنصر کلیدی موثر در گرده افشانی است و طول عمر دانه گرده و طول لوله گرده مستقیما به این عنصر وابسته است. بر باعث افزایش ظرفیت تولید پرچم و بقای دانه گرده نیز می‌شود. این عنصر از سایر اندام‌های درخت به سمت جوانه‌ها انتقال پیدا می‌کند در نتیجه غلظت این عنصر در این مرحله در جوانه‌ها چندین برابر حد معمول است.
با توجه به اهمیت تغذیه پس از برداشت و استفاده از فروت ست‌ها در برنامه غذایی محصولات زراعی و باغی چند نوع فروت‌ست در فروشگاه موجود است که عبارتند از: ست گلد 4 ، تری ست و فروت ست پلاس که شما می‌توانید این محصولات را زیر نظر کارشناس مورد استفاده قرار دهید.
سوالات متداول درباره فروت ست
۱) فروت‌ست به چه معنی است؟
فروت ست یک عبارت انگلیسی به معنی تنظیم میوه است. تنظیم میوه یعنی تغییراتی که در نهنج گل اتفاق میافتد تا میوه اولیه تشکیل شود. در واقع مرحله شروع تشکیل میوه را فروت ست می‌گویند.
۲) بهترین زمان برای انجام عملیات فروت‌ست چه زمانی است؟
بهترین زمان برای تغذیه فروت ست دقیقا بلافاصله پس از برداشت میوه است.
۳) چه عناصری برای تغذیه پس از برداشت (فروت‌ست) باید استفاده شوند؟
سه عنصر اساسی که در تغذیه پس از برداشت و گل انگیزی نیز اهمیت بسزایی دارند ازت، روی و بر می‌باشند. همچنین منیزیم، منگنز، آهن و پتاس نیز در تغذیه پس از برداشت موثرند.
